Nồi hơi, hay còn được gọi là lò hơi, là một thiết bị áp lực sử dụng nhiên liệu như giấy, củi, dầu, than, điện...để đun sôi nước mang nhiệt độ cao, cấp hơi cho các thiết bị máy móc công nghiệp. Nồi hơi được sử dụng nhiều trong các lĩnh vực như sấy, đun nấu, nhuộm vải, chế biến, lọc dầu...
Ngày nay, dựa theo đặc tính kĩ thuật mà người ta phân loại nồi hơi công nghiệp thành các loại cơ bản như sau:
Nồi hơi ống lửa: đây là loại nồi hơi sử dụng nguyên liệu đốt chủ yếu là khí hoặc dầu. Thiết kế của loại nồi hơi này đúng như tên gọi của nó, gồm một hoặc hai ống lửa, bên cạnh đó, nó còn được trang bị thêm những ống khói. Áp suất giới hạn của thiết bị vào khoảng 30 bar, vì vậy, mà nồi hơi ống lửa có thể cung cấp sản lượng hơi lên đến 30 tấn. Nồi hơi ống lửa thường được sử dụng trong những xưởng sản xuất, nhà máy vừa và nhỏ.
Nồi hơi ống nước: đây là một loại nồi hơi được lắp đặt và sử dụng trong những nhà máy, xí nghiệp lớn. Nồi hơi này có thiết kế các ống nước với áp suất vận hành lên tới 180 bar. Trong một giờ, nồi hơi ống nước có thể cung cấp sản lượng hơi lên đến 300 tấn. Nhiên liệu đốt thường là dầu, than đá, sinh khối...
Nồi hơi tận dụng nhiệt: đây cũng có thể được coi là một loại nồi hơi ống nước với thiết kế các ống nước hoạt động theo cơ chế cưỡng bức hoặc tuần hoàn tự nhiên. Bên cạnh đó, nó cũng được trang bị một ống bốc hơi nằm ngang. Nhiệt độ khí đầu vào trong nồi hơi tận dụng nhiệt có thể đạt tối đa 6500 độ C.
Nồi hơi làm mát: đây là loại nồi hơi làm mát khí phản ứng với tốc độ nhanh chóng. Vì vậy, ngay tại đầu vào nồi hơi, nhiệt độ dòng khí là rất cao. Thiết bị làm mát trong nồi hơi được lắp đặt khít giữa các mối nối ống với mặt sàng, ống trong TLE cũng phải được hàn kín để đạt được hiệu quả làm mát.
Nồi hơi sôi: đây là loại nồi hơi có thiết kế phức tạp hơn những loại nồi hơi trước đó, gồm buồng đốt, cyclon, đuôi lò, sử dụng nguồn nhiên liệu chính là than, củi, khí gas...Loại nồi hơi này có thể sử dụng trong nhiều cơ sở sản xuất, nhà máy, xí nghiệp khác nhau...
Nồi hơi bốc hơi một lần: sử dụng trong các nhà máy điện có quy mô lớn đến rất lớn và thường xuyên vận hành ở áp suất lớn hơn 230 bar với nhiệt độ hơi quá 6500 độ C.
Trên đây là một số loại nồi hơi được sử dụng trong công nghiệp. Ngoài ra, còn một số loại nồi hơi khác được sử dụng để hỗ trợ trong các quy trình sản xuất quy mô nhỏ.
