Nồi hơi là một thiết bị áp lực thường xuyên được sử dụng trong công nghiệp. Nó còn được gọi là thiết bị gia nhiệt có thể biến nước thành hơi nước để cấp nhiệt, áp suất cho những quá trình, máy móc sản xuất khác nhau. Nồi hơi có thể có những ứng dụng như dùng trong quy trình sấy, nhuộm...
Nồi hơi thường được phân loại theo nhiên liệu nên có thể có một số loại như nồi hơi đốt nhiên liệu rắn, nồi hơi sử dụng nhiên liệu dầu diesel, nồi hơi điện, nồi hơi đốt than trấu, nồi hơi đốt bã mía. Một số người phân loại nồi hơi theo cơ chế vận hành như nồi hơi ghi xích, nồi hơi tầng sôi…Tất cả những loại nồi hơi nêu trên đều hoạt động theo cùng một cơ chế cơ bản.
Không thể phủ nhận tầm quan trọng của nồi hơi nhưng đây cũng là một thiết bị mang đến nhiều rủi ro, nguy hiểm khi vận hành. Bởi nồi hơi luôn tồn tại với nhiệt độ và áp suất lớn nên những nguy hiểm luôn cận kề, rình rập bất kỳ lúc nào.
Hiện tượng hay xảy ra nhất chính là nổ áp lực nồi hơi. Khi nổ nồi hơi thì nó có thể để lại hậu quả không khác một vụ nổ ga, có thể làm thiệt hại tài sản, tính mạng con người trong toàn bộ phạm vi, khu vực có lắp đặt nồi hơi. Vụ nổ có thể xảy ra khi các vật liệu chế tạo không đảm bảo an toàn, hay kết cấu nồi hơi có vấn đề mà không được kiểm tra thường xuyên, không phát hiện được sự cố. Nhiều loại nồi hơi ít được bảo hành cũng dẫn đến tình trạng nêu trên. Vật liệu không đảm bảo tiêu chuẩn sẽ không thể chịu được những áp lực trong khi vận hành.
Bỏng do nồi hơi: nồi hơi có thể gây bỏng cho con người khi nó làm rò rỉ lượng hơi có nhiệt độ cao ở một số khu vực như van khóa, van an toàn...Một số buồng cháy ở những loại nồi hơi sử dụng nguyên liệu đốt có thể khiến than, củi đang cháy bị bắn ra ngoài cũng gây bỏng.
Điện giật: nồi hơi điện hoặc một số loại nồi hơi khác lắp đặt sử dụng cùng nhiều thiết bị điện có thể là nguyên nhân chính dẫn đến những trường hợp điện giật do nồi hơi. Những thiết bị điện đó được lắp đặt không đạt tiêu chuẩn an toàn.
Những loại nồi hơi sử dụng chất đốt sẽ sản sinh các loại khí Co, CO2,...Đây là những khí độc có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe con người. Hơn nữa, môi trường làm việc xung quanh khu vực có nồi hơi cũng tồn tại nhiều khí, bụi bẩn, ngột ngạt cũng rất nguy hại đến đường hô hấp khi không may hít phải.
